Στα σύγχρονα επιστημονικά ερευνητικά και αναλυτικά εργαστήρια, η βιωσιμότητα έχει γίνει ένα σημαντικό θέμα που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Με τους ολοένα και αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και την παγκόσμια εστίαση στην οικολογική μετάβαση, οι βιομηχανίες αναζητούν τρόπους για να μειώσουν τη σπατάλη πόρων και τη ρύπανση του περιβάλλοντος.

Τα φιαλίδια σπινθηρισμού, ως ευρέως χρησιμοποιούμενο αναλώσιμο υλικό στα εργαστήρια, χρησιμοποιούνται κυρίως για την αποθήκευση ραδιενεργών δειγμάτων και την ανάλυση μέτρησης σπινθηρισμού υγρών.Αυτά τα φιαλίδια σπινθηρισμού είναι συνήθως κατασκευασμένα από γυαλί ή πλαστικό και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μιας χρήσης. Ωστόσο, αυτή η πρακτική δημιουργεί μεγάλη ποσότητα εργαστηριακών αποβλήτων και αυξάνει επίσης το λειτουργικό κόστος.

Επομένως, έχει καταστεί ιδιαίτερα σημαντικό να διερευνηθούν επιλογές για επαναχρησιμοποιήσιμα φιαλίδια σπινθηρισμού.

Προβλήματα με τα παραδοσιακά φιαλίδια σπινθηρισμού

Παρά τον κρίσιμο ρόλο των φιαλιδίων σπινθηρισμού στην εργαστηριακή έρευνα, το μοντέλο μιας χρήσης τους θέτει πολλά περιβαλλοντικά ζητήματα και ζητήματα πόρων. Οι ακόλουθες είναι οι κύριες προκλήσεις που σχετίζονται με τη χρήση των παραδοσιακών φιαλιδίων σπινθηρισμού:

1. Περιβαλλοντικές επιπτώσεις της μίας χρήσης

• Συσσώρευση αποβλήτωνΤα εργαστήρια χρησιμοποιούν μεγάλο αριθμό φιαλιδίων σπινθηρισμού καθημερινά σε τομείς που αφορούν ραδιενεργά δείγματα, χημικές αναλύσεις ή βιολογική έρευνα, και αυτά τα φιαλίδια συχνά απορρίπτονται αμέσως μετά τη χρήση, οδηγώντας σε ταχεία συσσώρευση εργαστηριακών αποβλήτων.
• Πρόβλημα μόλυνσηςΔεδομένου ότι τα φιαλίδια σπινθηρισμού ενδέχεται να περιέχουν ραδιενεργό υλικό, χημικά αντιδραστήρια ή βιολογικά δείγματα, πολλές χώρες απαιτούν την απόρριψη αυτών των απορριπτόμενων φιαλιδίων σύμφωνα με ειδικές διαδικασίες διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων.

2. Κατανάλωση πόρων από γυαλί και πλαστικό

• Κόστος κατασκευής γυάλινων φιαλιδίων σπινθηρισμούΤο γυαλί είναι ένα υλικό παραγωγής με υψηλή κατανάλωση ενέργειας, η διαδικασία κατασκευής του περιλαμβάνει τήξη σε υψηλή θερμοκρασία και καταναλώνει πολλή ενέργεια. Επιπλέον, το μεγαλύτερο βάρος του γυαλιού αυξάνει τις εκπομπές άνθρακα κατά τη μεταφορά.
• Περιβαλλοντικό κόστος των πλαστικών φιαλιδίων σπινθηρισμούΠολλά εργαστήρια χρησιμοποιούν φιαλίδια σπινθηρισμού από πλαστικό, τα οποία εξαρτώνται από πετρελαϊκούς πόρους για την παραγωγή τους, καθώς και πλαστικά που έχουν εξαιρετικά μεγάλο κύκλο αποσύνθεσης, γεγονός που επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το περιβάλλον.

3. Προκλήσεις της διάθεσης και της ανακύκλωσης

• Δυσκολία στη διαλογή και την ανακύκλωσηΤα χρησιμοποιημένα φιαλίδια σπινθηρισμού συχνά περιέχουν υπολειμματική ραδιενέργεια ή χημικές ουσίες που δυσχεραίνουν την επαναχρησιμοποίησή τους μέσω ενός μικτού συστήματος ανακύκλωσης.
• Υψηλό κόστος απόρριψηςΛόγω των απαιτήσεων ασφάλειας και συμμόρφωσης, πολλά εργαστήρια πρέπει να απευθύνονται σε μια εξειδικευμένη εταιρεία διάθεσης επικίνδυνων αποβλήτων για την απόρριψη αυτών των απορριπτόμενων φιαλιδίων, κάτι που όχι μόνο αυξάνει το λειτουργικό κόστος αλλά και επιβαρύνει επιπλέον το περιβάλλον.

Το μοντέλο μιας χρήσης των παραδοσιακών φιαλιδίων σπινθηρισμού ασκεί πίεση στο περιβάλλον και τους πόρους με πολλούς τρόπους. Επομένως, η διερεύνηση επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών λύσεων είναι κρίσιμη για τη μείωση των εργαστηριακών αποβλήτων, τη μείωση της κατανάλωσης πόρων και την ενίσχυση της βιωσιμότητας.

Η αναζήτηση επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού

Σε μια προσπάθεια μείωσης των εργαστηριακών αποβλήτων, βελτιστοποίησης της αξιοποίησης των πόρων και μείωσης του λειτουργικού κόστους, η επιστημονική κοινότητα διερευνά ενεργά επιλογές επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού. Αυτή η διερεύνηση επικεντρώνεται στην καινοτομία υλικών, στις τεχνικές καθαρισμού και αποστείρωσης, καθώς και στη βελτιστοποίηση των εργαστηριακών διεργασιών.

1. Καινοτομία υλικών

Η χρήση αυτού του ανθεκτικού υλικού είναι το κλειδί για την επαναχρησιμοποίηση των φιαλιδίων σπινθηρισμού.

• Πιο ανθεκτικό γυαλί ή πλαστικό υψηλής αντοχήςΤα παραδοσιακά γυάλινα φιαλίδια σπινθηρισμού είναι εύθραυστα και τα πλαστικά φιαλίδια σπινθηρισμού ενδέχεται να υποβαθμιστούν λόγω χημικής προσβολής. Επομένως, η ανάπτυξη υλικών με μεγαλύτερη αντοχή στις κρούσεις και τα χημικά, όπως το βοριοπυριτικό γυαλί ή τα επεξεργασμένα πλαστικά, μπορεί να βελτιώσει τη διάρκεια ζωής των γυάλινων φιαλών.
• Υλικά που αντέχουν σε πολλαπλά πλυσίματα και αποστείρωσηΤα υλικά πρέπει να είναι ανθεκτικά σε υψηλές θερμοκρασίες, ισχυρά οξέα και αλκάλια, καθώς και στη γήρανση, ώστε να διασφαλίζεται ότι παραμένουν φυσικά και χημικά σταθερά μετά από πολλαπλούς κύκλους χρήσης. Η χρήση υλικών που μπορούν να αντέξουν την αποστείρωση σε υψηλή θερμοκρασία και πίεση ή τον ισχυρό οξειδωτικό καθαρισμό μπορεί να βελτιώσει την επαναχρησιμοποίησή τους.

2. Τεχνολογία καθαρισμού και αποστείρωσης

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια των επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού και η αξιοπιστία των πειραματικών δεδομένων, πρέπει να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικές τεχνικές καθαρισμού και αποστείρωσης.

• Εφαρμογή αυτοματοποιημένων συστημάτων καθαρισμούΤα εργαστήρια μπορούν να εισαγάγουν εξειδικευμένα συστήματα αυτοματοποιημένου καθαρισμού φιαλιδίων σε συνδυασμό με υπερηχητικό καθαρισμό, υδατικό καθαρισμό υψηλής θερμοκρασίας ή καθαρισμό χημικών αντιδραστηρίων για την απομάκρυνση υπολειμμάτων δειγμάτων.
• Χημικός καθαρισμόςΓια παράδειγμα, η χρήση διαλυμάτων όξινης βάσης, οξειδωτικών παραγόντων ή ενζυμικών διαλυμάτων είναι κατάλληλη για τη διάλυση οργανικής ύλης ή την απομάκρυνση επίμονων ρύπων, αλλά ενδέχεται να υπάρχει κίνδυνος χημικών υπολειμμάτων.
• Φυσικός καθαρισμόςΓια παράδειγμα, υπερηχητική αποστείρωση σε αυτόκλειστο κλίβανο, η οποία μειώνει τη χρήση χημικών αντιδραστηρίων και είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον, κατάλληλη για εργαστηριακά περιβάλλοντα με υψηλές απαιτήσεις μόλυνσης.
• Έρευνα για τεχνολογία καθαρισμού χωρίς υπολείμματαΓια ραδιενεργά δείγματα ή πειράματα υψηλής ακρίβειας, η έρευνα για πιο αποτελεσματική τεχνολογία απολύμανσης (π.χ. καθαρισμός με πλάσμα, φωτοκαταλυτική αποικοδόμηση) μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την ασφάλεια της επαναχρησιμοποίησης των φιαλιδίων.

3. Βελτιστοποίηση εργαστηριακών διαδικασιών

Τα επαναχρησιμοποιήσιμα φιαλίδια από μόνα τους δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας και τα εργαστήρια πρέπει να βελτιστοποιήσουν τις διαδικασίες χρήσης τους για να διασφαλίσουν τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης.

• Υιοθέτηση τυποποιημένης διαδικασίας ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησηςΑνάπτυξη μιας διαδικασίας σε εργαστηριακό επίπεδο για τη διαχείριση της ανακύκλωσης, της διαλογής, του καθαρισμού και της επαναχρησιμοποίησης φιαλιδίων, ώστε να διασφαλιστεί ότι η χρήση βαρέως τύπου πληροί τις πειραματικές απαιτήσεις.
• Διασφάλιση της ακεραιότητας των δεδομένων και της πρόληψης και ελέγχου της διασταυρούμενης μόλυνσηςΤα εργαστήρια πρέπει να θεσπίσουν ένα σύστημα ελέγχου ποιότητας για να αποφεύγουν τον αντίκτυπο της διασταυρούμενης μόλυνσης των φιαλιδίων στα πειραματικά δεδομένα, όπως η χρήση γραμμωτών κωδίκων ή RFID για τη διαχείριση της παρακολούθησης.
• Ανάλυση οικονομικής σκοπιμότηταςΑξιολογήστε την αρχική επένδυση (π.χ. αγορά εξοπλισμού, κόστος καθαρισμού) και τα μακροπρόθεσμα οφέλη (π.χ. μειωμένο κόστος προμήθειας, μειωμένο κόστος απόρριψης αποβλήτων) του προγράμματος επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων, ώστε να διασφαλιστεί ότι είναι οικονομικά βιώσιμο.

Μέσω της καινοτομίας στα υλικά, της βελτιστοποίησης των τεχνικών καθαρισμού και αποστείρωσης και της τυποποιημένης διαχείρισης εργαστηρίων, οι λύσεις επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού είναι αποτελεσματικές στη μείωση των εργαστηριακών αποβλήτων, στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη βελτίωση της βιωσιμότητας των εργαστηρίων. Αυτές οι εξερευνήσεις θα παράσχουν σημαντική υποστήριξη για την κατασκευή πράσινων εργαστηρίων στο μέλλον.

Επιτυχημένες πρακτικές

1. Ανάλυση περιβαλλοντικών και οικονομικών οφελών

• Περιβαλλοντικά οφέληΜειωμένη κατανάλωση πλαστικών και γυαλιού μιας χρήσης, μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα του εργαστηρίου. Χαμηλότερο κόστος διάθεσης αποβλήτων και μειωμένη εξάρτηση από χώρους υγειονομικής ταφής και εγκαταστάσεις αποτέφρωσης. Μειωμένη παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων (π.χ. ραδιενεργών ή χημικών ρύπων) και αυξημένη περιβαλλοντική συμμόρφωση για τα εργαστήρια.
• Οικονομικά οφέληΠαρά την αρχική επένδυση σε εξοπλισμό καθαρισμού και βελτιστοποιημένες διαδικασίες διαχείρισης, το κόστος αγοράς αναλώσιμων εργαστηρίων μπορεί να μειωθεί κατά 40-60% μακροπρόθεσμα. Μείωση του κόστους διάθεσης αποβλήτων, ειδικά για τον ειδικό χειρισμό επικίνδυνων αποβλήτων. Βελτίωση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας και μείωση του χρόνου διακοπής λειτουργίας των πειραματικών εργασιών μέσω βελτιστοποίησης της διαχείρισης του εργαστηρίου.
• ISO14001 (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης)Πολλά εργαστήρια κινούνται προς τη συμμόρφωση με το πρότυπο ISO14001, το οποίο ενθαρρύνει τη μείωση των εργαστηριακών αποβλήτων και τη βελτιστοποίηση της χρήσης πόρων. Το πρόγραμμα επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων πληροί τις απαιτήσεις αυτής της πτυχής του συστήματος διαχείρισης.
• GMP (Καλή Παρασκευαστική Πρακτική) και GLP (Καλή Εργαστηριακή Πρακτική)Στη φαρμακευτική βιομηχανία και στα ερευνητικά εργαστήρια, η επαναχρησιμοποίηση οποιουδήποτε αναλώσιμου πρέπει να πληροί αυστηρά πρότυπα καθαρισμού και επικύρωσης. Τα επαναχρησιμοποιούμενα φιαλίδια πληρούν αυτές τις απαιτήσεις διαχείρισης ποιότητας μέσω επιστημονικών διαδικασιών καθαρισμού και αποστείρωσης, καθώς και συστημάτων παρακολούθησης δεδομένων.
• Εθνικοί Κανονισμοί Διαχείρισης Επικίνδυνων ΑποβλήτωνΠολλές χώρες έχουν θεσπίσει αυστηρότερους κανονισμούς για τα εργαστηριακά απόβλητα, όπως ο RCRA (Νόμος για τη Διατήρηση και την Ανάκτηση Πόρων) στις ΗΠΑ και η Οδηγία-Πλαίσιο για τα Απόβλητα (2008/98/ΕΚ) στην ΕΕ, η οποία ενθαρρύνει τη μείωση των επικίνδυνων αποβλήτων, και το πρόγραμμα επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων ευθυγραμμίζεται με αυτή την τάση.

Το πρόγραμμα επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού είχε θετικό αντίκτυπο στην προστασία του περιβάλλοντος, στον οικονομικό έλεγχο του κόστους και στην αποτελεσματικότητα των εργαστηριακών λειτουργιών. Επιπλέον, η υποστήριξη των σχετικών βιομηχανικών προτύπων και κανονισμών παρέχει κατεύθυνση και προστασία για την ανάπτυξη βιώσιμων πειραμάτων. Στο μέλλον, με τη συνεχή βελτιστοποίηση της τεχνολογίας και την ένταξη περισσότερων εργαστηρίων, αυτή η τάση αναμένεται να γίνει η νέα κανονικότητα στον εργαστηριακό κλάδο.

Μελλοντικές Προοπτικές και Προκλήσεις

Το πρόγραμμα επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων σπινθηρισμού αναμένεται να χρησιμοποιηθεί ευρύτερα καθώς η έννοια της βιωσιμότητας των εργαστηρίων εξελίσσεται. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν τεχνικές, πολιτισμικές και κανονιστικές προκλήσεις στην εφαρμογή τους. Οι μελλοντικές κατευθύνσεις θα επικεντρωθούν στην καινοτομία υλικών, στις εξελίξεις στην τεχνολογία καθαρισμού και αυτοματισμού, καθώς και στις βελτιώσεις στη διαχείριση των εργαστηρίων και στα βιομηχανικά πρότυπα.

1. Κατευθύνσεις για τεχνολογικές βελτιώσεις

Για την ενίσχυση της σκοπιμότητας των επαναχρησιμοποιούμενων φιαλιδίων, η μελλοντική έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογίας θα επικεντρωθεί στους ακόλουθους τομείς:

• Αναβάθμιση υλικούΑναπτύξτε πιο ανθεκτικό γυαλί ή πλαστικά μηχανικής, όπως το υψηλής αντοχής πυριτικό γυαλί αφής, το ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες και χημικά PFA (φθοροπλαστικό) κ.λπ., για να ενισχύσετε την επαναλήψιμη διάρκεια ζωής των φιαλιδίων.
• Αποτελεσματική τεχνολογία καθαρισμού και αποστείρωσηςΣτο μέλλον, υλικά νανοεπικάλυψης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κάνουν το εσωτερικό τοίχωμα των φιαλιδίων πιο υδρόφοβο ή ολεόφοβο, με στόχο τη μείωση των υπολειμμάτων μόλυνσης. Επιπλέον, νέες τεχνολογίες όπως ο καθαρισμός με πλάσμα, η φωτοκαταλυτική αποικοδόμηση και ο καθαρισμός με υπερκρίσιμα υγρά μπορούν να εφαρμοστούν στη διαδικασία καθαρισμού του εργαστηρίου.
• Αυτοματοποιημένα συστήματα καθαρισμού και παρακολούθησηςΤα μελλοντικά εργαστήρια ενδέχεται να χρησιμοποιούν έξυπνα συστήματα διαχείρισης, όπως ρομποτικά συστήματα καθαρισμού, αυτοματοποιημένες γραμμές αποστείρωσης, και να ενσωματώνουν παρακολούθηση RFID ή κωδικού QR για να διασφαλίζουν ότι η χρήση, ο καθαρισμός και ο ποιοτικός έλεγχος κάθε φιαλιδίου μπορούν να παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο.

2. Ζητήματα εργαστηριακής κουλτούρας και αποδοχής

Ενώ οι εξελίξεις στην τεχνολογία έχουν καταστήσει δυνατές τις επαναχρησιμοποιήσιμες λύσεις φιαλιδίων σπινθηρισμού, οι αλλαγές στην εργαστηριακή κουλτούρα και τις συνήθειες χρήσης παραμένουν μια πρόκληση:

• Προσαρμογή προσωπικού εργαστηρίουΤο προσωπικό του εργαστηρίου ενδέχεται να προτιμά να χρησιμοποιεί αναλώσιμα μιας χρήσης και ανησυχεί ότι η επαναχρησιμοποίηση γυάλινων φιαλιδίων μπορεί να επηρεάσει τα πειραματικά αποτελέσματα ή να αυξήσει τον φόρτο εργασίας. Θα χρειαστεί μελλοντική εκπαίδευση και τυποποίηση των πρακτικών για τη βελτίωση της αποδοχής.
• Αξιοπιστία δεδομένων και ανησυχίες σχετικά με τη διασταυρούμενη μόλυνσηΤο προσωπικό του εργαστηρίου ενδέχεται να ανησυχεί ότι τα επαναχρησιμοποιούμενα φιαλίδια σπινθηρισμού ενδέχεται να οδηγήσουν σε μόλυνση του δείγματος ή να επηρεάσουν την ακρίβεια των δεδομένων. Συνεπώς, πρέπει να εφαρμόζονται αυστηρές διαδικασίες καθαρισμού, αποστείρωσης και επικύρωσης, ώστε να διασφαλίζεται ότι η ποιότητα είναι συγκρίσιμη με αυτή των φιαλιδίων σπινθηρισμού μιας χρήσης.
• Ζητήματα κόστους και απόδοσης επένδυσηςΠολλά εργαστήρια μπορεί να ανησυχούν για το υψηλό κόστος της αρχικής επένδυσης και, ως εκ τούτου, πρέπει να παρέχουν μια έκθεση οικονομικής σκοπιμότητας που να καταδεικνύει τα πλεονεκτήματα της μακροπρόθεσμης εξοικονόμησης κόστους για την αύξηση της αποδοχής από τη διοίκηση του εργαστηρίου.

3. Περαιτέρω βελτίωση των κανονιστικών προτύπων και των προτύπων ασφαλείας

Προς το παρόν, η τυποποιημένη διαχείριση επαναχρησιμοποιήσιμων εργαστηριακών αναλώσιμων βρίσκεται ακόμη στο αρχικό στάδιο και οι μελλοντικοί κανονισμοί και τα βιομηχανικά πρότυπα θα αναπτυχθούν προς την κατεύθυνση αυστηρότερων και βελτιωμένων:
Καθιέρωση προτύπων ποιότητας για επαναχρησιμοποιήσιμα φιαλίδια σπινθηρισμού: Πρέπει να αναπτυχθούν διεθνή ή βιομηχανικά πρότυπα για να διασφαλιστεί η ασφάλεια της επαναχρησιμοποίησης.

• Συμμόρφωση εργαστηρίου και κανονιστικές απαιτήσειςΣε βιομηχανίες με υψηλές απαιτήσεις ασφάλειας, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι δοκιμές τροφίμων και τα ραδιολογικά πειράματα, οι ρυθμιστικές αρχές ενδέχεται να χρειαστεί να διευκρινίσουν το πεδίο εφαρμογής, τις απαιτήσεις καθαρισμού και τις απαιτήσεις συμμόρφωσης για τα επαναχρησιμοποιήσιμα φιαλίδια.
• Ενθαρρύνετε την πιστοποίηση πράσινων εργαστηρίωνΣτο μέλλον, οι κυβερνήσεις ή οι βιομηχανικοί οργανισμοί μπορούν να εφαρμόσουν συστήματα πιστοποίησης πράσινων εργαστηρίων για να ενθαρρύνουν την υιοθέτηση περιβαλλοντικά βιώσιμων εργαστηριακών λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των πλαστικών μιας χρήσης, της βελτιστοποίησης της διαχείρισης αποβλήτων και της αύξησης του ποσοστού των επαναχρησιμοποιήσιμων αναλώσιμων.

Σύναψη

Σε μια ανάπτυξη όπου η βιωσιμότητα των εργαστηρίων αποτελεί αυξανόμενο μέλημα, τα επαναχρησιμοποιήσιμα διαλύματα φιαλιδίων σπινθηρισμού έχουν αποδειχθεί τεχνικά εφικτά και προσφέρουν σημαντικά περιβαλλοντικά, οικονομικά και εργαστηριακά λειτουργικά πλεονεκτήματα.

Η βιωσιμότητα του εργαστηρίου δεν είναι μόνο θέμα ελαχιστοποίησης των αποβλήτων, αλλά και ζήτημα ευθύνης και μακροπρόθεσμων οφελών.

Στο μέλλον, τα επαναχρησιμοποιήσιμα φιαλίδια σπινθηρισμού αναμένεται να γίνουν η κύρια επιλογή στον εργαστηριακό κλάδο, καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να εξελίσσεται και τα βιομηχανικά πρότυπα να βελτιώνονται. Υιοθετώντας πιο φιλικές προς το περιβάλλον και αποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης του εργαστηριακού εφοδιασμού, τα εργαστήρια όχι μόνο θα είναι σε θέση να μειώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις, αλλά και να βελτιώσουν την επιχειρησιακή τους αποδοτικότητα και να οδηγήσουν την έρευνα και τη βιομηχανία σε μια πιο βιώσιμη κατεύθυνση.